کد مطلب:173270 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:150
رسیدگی به محرومان
بزرگواری امام حسین علیه السلام زبانزد بود. سال هایی كه حضرت در مدینه می زیست و در دوران پدر بزرگوارش، آن چه از دست كریمش می جوشید، سخاوت وجود نسبت به سائلان و نیازمندان بود.
به روایت حضرت سجاد علیه السلام، امام حسین علیه السلام بار غذا و آذوقه به دوش می كشید و به خانه یتیمان و فقیران و بیوه زنان نیازمند می برد. از این رو، بر شانه های آن حضرت جای آن مانده بود. [1] .
رسیدگی به محرومان و سركشی به مستضعفان را هم باید از حسین علیه السلام آموخت.
عیاشی در تفسیر خود از مسعده روایت كرده كه روزی امام حسین علیه السلام از كنار فقرا و تهیدستان می گذشت. آنان كه سفره خود را پهن كرده و تكیه های نان خشك را در آن قرار داده بودند، از امام خواستند تا با آنان هم غذا شود.
حضرت به درخواست آن ها پاسخ مثبت داده و در كنار آن ها نشست و با آنان هم غذا شد و این آیه را تلاوت فرمود: (انه لا یحب المستكبرین) [2] خداوند مستكبران را دوست نمی دارد.
سپس فرمود: من دعوت شما را پذیرفتم؛ حال، شما نیز به دعوت من پاسخ گویید. عرض كردند: آری، ای فرزند رسول خدا! چنین می كنیم. پس همراه امام حسین علیه السلام به سوی منزلش روانه شدند. حضرت به كنیز خود فرمود: هر چه در منزل كنار گذاشته ای، برای ما بیاور. [3] .
امام حسین علیه السلام نسبت به ملاقات بیماران، دلجویی گرفتاران و دستگیری از درماندگان، همت والایی داشتند. به ملاقات بیماران بی بضاعت می شتافتند و علاوه بر تفقد احوال آنان، مشكلات مادی و گرفتاری های اقتصادی آنان را برطرف می نمودند.
روزی امام حسین علیه السلام به ملاقات بیماری بدهكار به نام اسامة بن زید رفت. او در بستر بیماری آه و زاری می كرد و مكرر می گفت: ای وای از دست غم و اندوه! حضرت از او پرسید: چه اندوهی داری؟ اسامة بن زید گفت: بدهكارم و غم و غصه ی شصت هزار درهم قرض، تمام وجودم را فراگرفته است. امام فرمود: ناراحت نباش! من تمام بدهی های تو را پرداخت می كنم.
اسامه گفت: می ترسم قبل از پرداخت بدهی هایم، بمیرم.
سیدالشهدا علیه السلام فرمود: من تمام بدهی های تو را قبل از مرگ تو می پردازم. [4] اباعبدالله علیه السلام هم چنان كه
وعده داده بود، قبل از مرگ اسامه تمام قرض های وی را پرداخت.
به روایت حضرت سجاد علیه السلام، امام حسین علیه السلام بار غذا و آذوقه به دوش می كشید و به خانه یتیمان و فقیران و بیوه زنان نیازمند می برد. از این رو، بر شانه های آن حضرت جای آن مانده بود. [1] .
رسیدگی به محرومان و سركشی به مستضعفان را هم باید از حسین علیه السلام آموخت.
عیاشی در تفسیر خود از مسعده روایت كرده كه روزی امام حسین علیه السلام از كنار فقرا و تهیدستان می گذشت. آنان كه سفره خود را پهن كرده و تكیه های نان خشك را در آن قرار داده بودند، از امام خواستند تا با آنان هم غذا شود.
حضرت به درخواست آن ها پاسخ مثبت داده و در كنار آن ها نشست و با آنان هم غذا شد و این آیه را تلاوت فرمود: (انه لا یحب المستكبرین) [2] خداوند مستكبران را دوست نمی دارد.
سپس فرمود: من دعوت شما را پذیرفتم؛ حال، شما نیز به دعوت من پاسخ گویید. عرض كردند: آری، ای فرزند رسول خدا! چنین می كنیم. پس همراه امام حسین علیه السلام به سوی منزلش روانه شدند. حضرت به كنیز خود فرمود: هر چه در منزل كنار گذاشته ای، برای ما بیاور. [3] .
امام حسین علیه السلام نسبت به ملاقات بیماران، دلجویی گرفتاران و دستگیری از درماندگان، همت والایی داشتند. به ملاقات بیماران بی بضاعت می شتافتند و علاوه بر تفقد احوال آنان، مشكلات مادی و گرفتاری های اقتصادی آنان را برطرف می نمودند.
روزی امام حسین علیه السلام به ملاقات بیماری بدهكار به نام اسامة بن زید رفت. او در بستر بیماری آه و زاری می كرد و مكرر می گفت: ای وای از دست غم و اندوه! حضرت از او پرسید: چه اندوهی داری؟ اسامة بن زید گفت: بدهكارم و غم و غصه ی شصت هزار درهم قرض، تمام وجودم را فراگرفته است. امام فرمود: ناراحت نباش! من تمام بدهی های تو را پرداخت می كنم.
اسامه گفت: می ترسم قبل از پرداخت بدهی هایم، بمیرم.
سیدالشهدا علیه السلام فرمود: من تمام بدهی های تو را قبل از مرگ تو می پردازم. [4] اباعبدالله علیه السلام هم چنان كه
وعده داده بود، قبل از مرگ اسامه تمام قرض های وی را پرداخت.
[1] حياة الامام الحسين عليه السلام، ج 1، ص 128.
[2] نحل «16» آيه ي 23.
[3] تفسير عياشي، ج 2، ص 257؛ بحارالأنوار، ج 44، ص 189.
[4] لواعج الاشجان، ص 14؛ مناقب آل ابي طالب، ج 3، ص 221.
يكي از مهم ترين اهداف بعث پيامبران الهي، ايجاد قسط و عدل و كمك رساني به محرومان و ضعيفان جامعه و برقراري عدالت در جامعه است: (لقد ارسلنا رسلنا بالبينات و انزلنا معهم الكتاب والميزان ليقوم الناس بالقسط) (حديد، آيه ي 25).
در جامعه اسلامي بايد مسلمانان از لحاظ توزيع ثروت هاي عمومي، امنيت، امتيازها و بهداشت و درمان، دسترسي اطلاعات مورد نياز و ساير خدمات، در حد مساوي قرار گيرند و موقعيت سياسي، اجتماعي و ديني عده اي، نبايد موجب از بين رفتن عدالت اجتماعي و در نتيجه تضييع حقوق ضعيفان و طبقات محروم گردد. رهبران الهي، تلاش مي كنند كه فقرا و محرومان جامعه، علاوه بر رشد فكري و فرهنگي، از محروميت هاي مادي نيز رها شده و يك زندگي مناسب و در شأن خود داشته باشند. از اين رو، سرپرستان ديني بر خود فرض مي دانند كه در حد توان با انواع فقر و محروميت مبارزه كرده و اين پديده ي زشت و زيانبار را، كه نتيجه ي بي عدالتي و ظلم و ستم برخي از اصحاب زر و زور مي باشد، از جامعه ريشه كن نمايند و قسط و عدالت و مساوات را جايگزين آن سازند.
همچنان كه اميرمؤمنان علي عليه السلام در نامه ي خويش به مالك اشتر مي فرمايد:
الله الله في الطبقة السفلي من الذين لا حيلة لهم، من المساكين والمحتاجين و اهل البؤسي و الزمني، فان في هذه الطبقة قانعا معترا و احفظ لله ما استحفظك من حقه فيهم و اجعل لهم قسما من بيت مالك، و قسما من غلات صوافي الاسلام في كل بلد فان للاقصي منهم مثل الذي للادني؛ خدا را! خدا را! در خصوص طبقات پايين و محروم جامعه، بيچارگان و نيازمندان، گرفتاران، دردمندان، كه هيچ چاره اي ندارند. در اين طبقه ي محروم، گروهي خويشتن داري كرده و گروهي ديگر، به گدايي دست نياز باز مي كنند، پس براي خدا حق اين طبقه را پاس دار. بخشي از بيت المال و بخشي از غله هاي غنيمتي اسلام را در هر شهري به طبقات محروم اختصاص بده؛ چرا كه براي دورترين مسلمانان همانند نزديك ترين آنان سهمي وجود دارد. (نهج البلاغه، نامه ي 53).
فرازهايي از سخنان و سيره ي حضرت امام حسين عليه السلام در امداد به محرومان و نيازمندان يكي از زيباترين، صفحات زرين تاريخ انسانيت و احترام واقعي به حقوق بشر است و لازم است اين سخن حضرت رسول اكرم صلي الله عليه و آله را آويزه گوش خود سازيم كه فرمود:
لن تقدس امة لا يؤخذ للضعيف فيها حقه من القوي غير متتعتع؛ جامعه اي كه حق محرومان و ضعيفان از زورداران بدون اضطراب و واهمه باز ستانده نشود، افراد آن جامعه هيچ گاه روي سعادت و رستگاري نخواهند ديد.
به ياري خداوند، در مجموعه اي مستقل، به سلسله مباحثي در اين زمينه پرداخته خواهد شد.